“Wie reist met van Hekken komt goed aan zijn trekken”
Soms roepen vragen weer andere vragen op. De vraag over de gekleurde ‘kermisbal’, van gisteren*, kreeg veel reacties. We weten er nog niet alles van, maar feit is wel dat het speeltje al half jaren 50 werd verkocht door ’t Jantje van Alles in de Korte Noordstraat. We vermoeden dat het werd verkocht onder de naam ‘werpbal’. Het was een zogenoemd grabbeltonartikel, dat ook op de kermis kon worden gewonnen. Op feestelijke dagen als Koninginnedag werd het verkocht bij allerlei zaken, zoals Abrahamse aan de Vlasmarkt en bij Gerja, op de hoek van de Reigerstraat en de Korte Delft.
We zagen dat veel mensen zich Gerja niet meer kunnen herinneren. Wij zelf toevallig wel, want als jonge ventjes waren we geobsedeerd door vuurwerk, en dát verkocht Gerja ook, in december, in ieder geval in de periode 1978-1985. Maar Gerja was het jaar door ook een winkel in onder meer feestartikelen. We gingen daar altijd zogenoemde waslucifers kopen, die zo lekker meurden, maar ook trektouwtjes (‘neprotjes’), jeukpoeder en stinkbommetjes, in zo’n klein flesje.
Verder wisten we niet zo veel van Gerja. Dat er ook stenen en mineralen werden verkocht ja, maar meer ook niet.
Een speurtocht in de Krantenbank Zeeland heeft ons veel geleerd. De eigenaar van Gerja was een bijzondere man, en een echte ondernemer. Uit interviews met onder meer Jacques Cats maken we op dat hij eigenlijk een buschauffeur was, die in 1960 de kans kreeg om ook een winkel te beginnen in de Korte Delft. Piet van Hekken heette hij. Hij breidde zijn zaak geleidelijk steeds verder uit. Hij had op zeker moment drie panden op de hoek Reigerstraat/Korte Delft, en opende in 1975 ook nog een tweede winkel in de stad: Hefi, in de Korte Noordstraat.
Van Hekken had al die tijd ook een reisbureau, BréHé Tours. Piet was dan meestal de chauffeur en de gids. Dat bleef hij in ieder geval tot half de jaren 90 doen. Met Gerja stopte hij in 1986. Toen was het al een paar jaar niet meer de winkel die het ooit was. In 1983 was het écht een winkel voor mineralen en geneeskrachtige stenen geworden, met nota bene een museum op de eerste verdieping.
Enfin, hebben we dat ook weer een beetje op een rijtje. Maar naar het ontstaan van die gekke ballen blijft het voorlopig gissen. Feit is wel dat varianten erop, kleine ballen aan een elastiekje, nog steeds verkocht worden. Die gekleurde waren in ieder geval in zwang van half jaren 50 tot begin jaren 80, misschien nog wel langer.
* De vraag van maandag luidde:
De flashback was kort en vaag. We herinneren ons van die gekke ballen zoals die op de foto, maar dan zonder stok. Toen je die nog kon kopen waren we héél jong. Sylvia beaamde dat het om deze bal gaat. De Deventer musea omschrijven het object zo:
“Bal aan elastiek. De bal is gevuld met zaagstel. Daar omheen zit aluminiumfolie en ter versiering zit er om het folie een katoenen netje. Deze ballen werden veel op kermissen gewonnen.”
Ergens anders lazen we dat de ballen, die vaak niet eens rond waren, ook vaak op Koninginnedag werden verkocht.
Wie herinnert zich dit? Hoe heette dit speelgoed? Waar in Middelburg werd het verkocht en tot wanneer ongeveer?
We zijn benieuwd!