Vanaf vanmiddag 13.00 uur kan iedereen in het Zeeuws Museum gaan genieten van de grote overzichtstentoonstelling ‘De omgekeerde wereld van Adriaen van de Venne’. Je moet je toegangsbewijs wel online reserveren.
We riepen hier twee weken geleden dat we zeer benieuwd waren naar deze expositie en wat denk je? Het team van het museum organiseerde gisteren een preview voor de pers. Ook wij waren van harte welkom. Wat een voorrecht! Op persmomentjes zijn we meestal niet zo dol, maar dit was een prachtige buitenkans.
Joan Krüse hoefde er ook niet over na te denken. Ze ging graag met ons mee. Fijn, want het vastleggen van details van schilderijen in een museum is nog helemaal niet zo eenvoudig. Door alle spotjes is je eigen schaduw overal. Het glas van de lijsten zorgt voor spiegeling. Dan kan je met een fotocamera toch meer dan met een telefoon.
Voor het Zeeuws Museum zelf is deze expositie ook heel bijzonder. Voor het antwoord op de vraag waarom dat zo is verwijzen we voor het gemak graag naar de bijdrage van Omroep Zeeland.
Curator Caroline van Santen nam alle tijd voor het verhaal over Adriaen van de Venne. Het is een boeiende geschiedenis. Mensen die daar meer over willen weten verwijzen we ook graag door. Naar de site van het Zeeuwse Museum en naar de Rijksstudio bijvoorbeeld, maar ook naar naar dit artikel van Edwin Buijsen, die gisteren ook nog aansloot, na afloop van de preview.
Goed om te weten is ook dat voor deze expositie een prachtig boekje is gemaakt, met een indeling die gelijk is aan die van de expositie. Dat boekje is uiteraard verkrijgbaar in het museum. Verder kun je bij Google en Apple ook nog de gratis app van het ZM downloaden. Dan krijg je het verhaal achter een deel van de werken in audio en/of tekst.
We gaan zelf hoe dan ook nog een keer terug, ergens in de komende zeven maanden, al was het maar om de vele bijzondere (en grappige) details van alle werken nog eens rustig te kunnen bekijken. Het is waanzinnig, wat je allemaal ontdekt, als je goed kijkt. Je kunt er ook nog een soort speurtocht van maken. Als een soort Quentin Tarantino van de 17e eeuw gaf de kunstenaar zichzelf ook een plekje in veel van zijn schilderijen. Bij sommige werken staat het in de beschrijving, maar bij lang niet allemaal. Liefhebbers kunnen na afloop van de speurtocht het volledige lijstje opvragen bij de receptie, vertelde Caroline.
Het meest intrigerend vonden we het verhaal bij het schilderij ‘De Schildery-Winckel’, dat van de Venne maakte in 1623. Dat werk is in bruikleen gegeven door de eigenaars van de Daily Mail in Londen. Het is een tafereel van een oude drukkerij en winkel waar we nog nooit van hadden gehoord, gevestigd aan de Korte Burg, op steenworp afstand van de plek waar nu het Zeeuws Museum zit. Uit het boekje:
“Jan van de Venne, de oudere broer van Adrian, vestigde zich in 1608 als prentverkoper in Middelburg. Tien jaar later kocht hij van de erfgenamen van de overleden boekdrukker en uitgever Adriaen van de Vivere het pand aan de Korte Burg naast de Nieuwe Beurs en vestigde hier zijn ‘Schildery-winckel’. Vanaf dat moment ging Jan van de Venne zelf prenten drukken. De ontwerpen daarvoor werden veelal door zijn broer geleverd. Daarnaast gaf hij boeken uit, waaronder die van Jacob Cats en Constantijn Huygens.”
en over het tafereel zelf:
“Op de boekdrukpers ligt waarschijnlijk de in 1623 verschenen uitgave van de Zeeusche Nachtegael. Jan en achter hem Adrian staan achter de drukpers. Rechts van de drukpers staat mogelijk raadsheer Apollonius Schotte, maar de figuur kan ook de stereotiepe weergave van een corrector zijn. Rechts komen pensionarissen Jacob Cats en Simon de Beaumont binnenlopen. Allen hebben aan de Zeeusche Nachtegael meegewerkt. In het gelijktijdig verschenen Tafereel van Sinne-mal beschreef Adrian van de Venne dat men, naast kunstvoorwerpen, boeken en drukwerk, in de Schildery-winckel ook terecht kon voor uurwerken, kompassen, verrekijkers en dergelijke. Daarbij schetste hij de winkel als dé ontmoetingsplaats voor intellectuelen. In mei 1625 kwam hieraan een einde met het overlijden van broer Jan en de verhuizing van Adriaen naar Den Haag.”
Geweldig toch?
Vanaf vanmiddag dus, tot en met 21 april volgend jaar!