Zee(uw)post 1780 met Johan Francke: ‘De sockelade niet vergete’
Zee(uw)post 1780 met Johan Francke: ‘De sockelade niet vergete’
30 nov 2021
3 minuten
Veel brieven die in de 17de en 18de eeuw werden geschreven en overzee werden gestuurd, kwamen nooit aan. Een groot deel werd buitgemaakt. Dat gebeurde in één van de vier oorlogen tussen Groot-Brittanië en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De brieven belandden uiteindelijk in The National Archives in Londen.
In de serie Zee(uw)post geeft Johan Francke van ZB deze keer een wel heel bijzondere toelichting op een brief. Als locatie koos hij voor Kinderboerderij De Klepperhoeve, omdat vrijwilliger Ruud daar regelmatig is te vinden met zijn prachtige papegaaien. Voor de gelegenheid nam Ruud twee van zijn dieren mee.
‘De sockelade niet vergete.’ In deze brief van 6 juni 1780 vraagt Adriana Goeree haar zoon Jan om chocolade en een papegaai mee te nemen uit West-Indië .
De Middelburgse weduwe van Jacobus van de Sande, Adriana Goeree, schrijft op 6 juni 1780 aan haar zoon Jan Wicars van de Sande die zich tijdens de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) aan boord van het schip de Vreede in West-Indië bevindt. De dagtekening laat een verwarrende datum zien, 1708, maar uit andere brieven uit deze postzak is bekend dat deze van 1780 dateren.
Uit de woorden van de moeder kan worden opgemaakt dat Jan de enige zoon van de weduwe is. Ze verlangt er erg naar om hem weer te zien, maar beseft dat ze geduld zal moeten hebben. Zelf is ze gezond gebleven, maar Jans zus Cornelia is tien dagen erg ziek geweest, maar nu aan de beterende hand. Kennelijk is Jan voor het eerst het zeegat uitgegaan, want ze informeert of het varen hem bevalt en vraagt of hij de kapitein wil gehoorzamen, omdat die als een vader over zijn schepelingen waakt. Dat is een nogal erg rooskleurige voorstelling van zaken voor de marine, maar Adriana lijkt de kapitein persoonlijk te kennen.
Ze vraagt haar zoon evenwel ook God als leidsman te nemen. Uit deze brief, ditmaal aan de schepeling gericht in plaats van andersom, blijkt de curiositeit van opvarenden die ver van huis waren en met andere werelden in contact kwamen. Er wordt nadrukkelijk gehengeld naar cadeaus. Adriana vraagt haar zoon namelijk om een papegaai mee te nemen en ook chocolade. Kennelijk gaat Adriana ervan uit dat de cacao kant en klaar als chocolade uit West-Indië wordt aangevoerd.
Wel is ze er mee op de hoogte dat papegaaien geld kosten, want het is de bedoeling dat de kapitein die aankoopt. Lotte, de oude papegaai was namelijk doof en inmiddels overleden, maar daarmee was de papegaai beter af, aldus Adriana. Ze doet hem de groeten van de oude Liesbeth, voor wie de chocolade is bestemd, en van haarzelf aan de kapitein en hoopt haar zoon weer gezond terug te zien.
Zee(uw)post 1672: Johannes d’Olijslager, de netwerker
In de reeks Zee(uw)post met Johan Francke van ZB deze keer: ‘…een vruchtbaer lant van suijckerriet.’ Johannes d’Olijslager netwerkt vanuit Suriname bij dominee Johannes de Mei (9 januari 1672). Johannes […]
21 nov 2021
Nieuwe uitgave ZB: Seneca die was trouwhertige
Morgen, op 5 november, verschijnt een nieuw deel in de PPF-reeks van ZB. Het deeltje heeft als titel ‘Seneca die was trouwhertige.’ Het is inmiddels het achtste deel in de […]
4 nov 2020
Zee(uw)post: Chirurgijn Huizing verpest de brief van Engelbrecht Witting 15 april 1758
In de serie Zee(uw)post bespreekt Johan Francke van de ZB deze keer de brief van Engelbrecht Witting aan zijn vrouw Cornelia in Vlissingen (15 april 1758) , die behoorlijk verpest wordt […]
16 aug 2020
Ongewoone ziektes, coortsen en sterften onder de menschen
Hoe relevant actueel kan de inhoud van eeuwenoude brieven soms nog zijn! Uit de collectie Zee(uw)post: predikant Van de Vondel uit Grijpskerke heeft veel slecht-nieuws-berichten voor zijn zoon in West-Afrika […]
16 apr 2020
Oude wijn in nieuwe zaken: over Becker Teerlink, Marquis d’Alesme en ’t Vliegendt Hert
Tijdens het Middelburg Wijnfestival werd al duidelijk dat er nog heel veel moois is te vertellen over de geschiedenis van Middelburg als wijnstad. Ooit willen we daar zelf ook nog […]
Van containers vol bouwafval kijken we niet snel op, maar als zo’n container midden op de Markt staat, dan worden we nieuwsgierig. De container vol kabelgoten, die we gistermiddag zagen […]
1 dec 2021
Skatebaan Middelburg definitief naar de Geersesweg
Het college van B&W van gemeente Middelburg heeft de locatie Geersesweg, tussen het talud van de N57 en het snippervoetpad, direct naast het mountainbikeparcours, definitief aangewezen als plek voor de […]
1 dec 2021
Huis van Bloemen straalt bij RTL
Leuk! De Kerstgevel van Huis van Bloemen werd vastgelegd door Marc Wiggers en mocht vanavond even een paar seconden stralen in het journaal van RTL Nieuws, van 19.30. Of: hoe […]
Geen zoekresultaten voor "{term}"
