Zee(uw)post: ‘Verders heb ik niet te schreiven.’ Nicolaas Pietersen heeft zijn vriend Jacobus Paasse niet veel te melden vanuit Demerary (9 januari 1781)
In en bij De Oostkerk in Middelburg vertelde Johan Francke van de ZB gisteren over een brief uit 1781.
Nicolaas Pietersen, die een vriend van Jacobus Paasse was, schreef op 9 januari 1781 een brief vanuit Rio Demerary naar Middelburg. Hij adresseerde deze aan ‘de Oostkerke ob het Wagenplein.’ Dat plein bestaat nu nog, maar heet nu Oostkerkplein.
Wat opvalt aan deze brief is dat de laaggeletterde zeeman Pietersen deze zowel fonetisch als in Zeeuwsch dialect schrijft. Hij adresseert de brief bijvoorbeeld aan ‘mosuer’ in plaats van monsieur. Pietersen schrijft ‘ob’ met een b en ‘bin’ in plaats van bent. Na de melding dat hij gezond is zegt hij te hopen dat brieven zijn aangekomen en meldt hij meteen door zijn gesprekstof heen te zijn: ‘Verders heb ik niet te schreiven’ – met een korte ei.
Nadat het schip met de brief aan Paasse vertrokken zou zijn hoopte Pietersen drie weken later zelf met zijn schip naar de Republiek retour te reizen. Dat zou door het uitbreken van de Vierde Engelse Oorlog een heel andere wending nemen en veel later worden. In januari 1782 werden diverse Nederlandse schepen gekaapt door de Engelsen.
Op 30 januari 1782 werd de kolonie Demerary heroverd door de Fransen.[2] Pietersen drukte Paasse op het hart zijn brief vooral aan de baker (onduidelijk is of hij hier de baker of de bakker bedoelde) te laten lezen. Hij drong er bij Paasse op aan dat deze hem meteen op zou zoeken zodra zijn schip op het Vlake aan de monding van de Welsinghe het anker zou uitwerpen.
Van de geadresseerde, Jacobus Paasse, is iets meer bekend. Hij overleed op 22 maart 1800, op 62-jarige leeftijd, op het Oostersche Wagenplein te Middelburg. Hij moet dus rond 1738 geboren zijn en was 43 toen Pietersen de brief verstuurde.
Filmpje: op YouTube.
Meer over deze brief is te vinden op https://digitaal.dezb.nl/zeeuwpost-url/brief-context/zp-brief-context-00014