array(1) {
  [0]=>
  int(12409)
}

Zij zijn De Stad: Tjerk Westerterp

In de serie ‘Zij zijn De Stad’ deze week hier en in de Middelburgse & Veerse Bode: Tjerk Westerterp van Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen & het Hans Lipperhey Museum. Het was een mooi gesprek, afgelopen vrijdag, met talloze zijsporen die je niet zomaar samenvat in een paar alinea’s. Maar Tjerk is De Stad, reken maar!

“Ik kom uit een orthodox nest, maar van jongs af aan had ik veel twijfels bij het scheppingsverhaal. Ik kon gewoon niet geloven dat de aarde nog maar 6000 jaar oud is. Verhalen als die over de ark van Noach gingen er bij mij ook niet in. De Bijbel riep veel vragen bij me op, en maakte me nieuwsgierig naar de mening van anderen, én naar de astronomie. Zo ben ik er geleidelijk ingerold.”

Als ik Tjerk Westerterp (1937) vraag hoe hij in 1991 bij Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen in Middelburg belandde volgt er meer dan alleen een kort antwoord. Het gesprek komt meteen op de grote levensvragen. Binnen een paar minuten zitten we gezellig te bomen over het moeilijk te begrijpen concept van oneindigheid, over het heelal en over de problemen die kunnen ontstaan door een streng religieuze opvoeding.

Tjerk steekt niet onder stoelen of banken dat hij veel heeft meegemaakt, en dat sommige gebeurtenissen van grote invloed zijn geweest op zijn verdere leven en persoonlijke ontwikkeling. Maar verbitterd of verzuurd klinkt hij allerminst, integendeel zelfs. Juist daarom ga je er als gesprekspartner al heel snel makkelijk voor zitten. Tjerk is een open en vriendelijke man, met een brede interesse. Hij is zo iemand waar je veel van kunt leren, maar die daar zelf heel bescheiden over is.

Het mooie is dat zijn persoonlijke eigenschappen goed zijn te spiegelen aan het beeld dat hij schetst van al zijn jaren bij de Middelburgse Sterrenwacht. Het is een beeld van een bijzondere groep vrienden, die zeer regelmatig – met de voeten op tafel – zit te filosoferen en discussiëren over de astronomie en alles wat er mee samenhangt. Maar ook een groep die vanaf de vroege jaren 90 keihard werkte om de Sterrenwacht weer op de kaart te zetten.

Eind jaren 80 is de stichting namelijk op sterven na dood, maar, samen met zijn collega’s, weet Tjerk er weer een gezond en populair instituut van te maken. Of zoals zijn collega Rijk-Jan Koppejan, die ook aan tafel zit, het formuleert: “je kunt niet uitvlakken hoe belangrijk Tjerk voor ons is geweest. Hij zorgde voor nieuwe inkomsten en hij organiseerde ontzettend veel. Mede dankzij hem kwamen er veel donateurs bij, werden er steeds meer cursussen en lezingen georganiseerd en werden de banden met andere organisaties steeds beter.”

Door de woorden van Rijk-Jan komt Tjerk ook los over zijn eigen rol bij de Volkssterrenwacht. Aanvankelijk benadrukt hij vooral het goede werk van collega’s als Jan Minderhout en Rijk-Jan, maar van zijn antwoord op de vraag naar de hoogte- en dieptepunten van bijna dertig jaar Philippus Lansbergen leer ik dat de Sterrenwacht in de beginjaren van Tjerk écht op z’n gat lag en dat het werk van Tjerk cruciaal was voor de wederopbouw.

Met een grijns vertelt hij over de ietwat knullige lezingen tijdens die eerste periode, die nog niet werden opgeluisterd door powerpoints of andere moderne media. Nee, de verhalen werden toen nog gevisualiseerd met eenvoudige hulpmiddelen, zoals dat grote doek van La Vaca, de winkel van Rijk-Jan en Henk Jobse, waar de heren zelf het zonnestelsel op tekenden met een viltstift. Maar juist door de inzet van toen, goed lobbywerk en meer PR, groeit de bekendheid en populariteit van de Sterrenwacht.

De lezingen en symposia worden steeds beter bezocht. Veel beroemde mensen uit de wereld van de Sterrenkunde komen naar allerlei mooie locaties in Zeeland en dankzij de prima contacten van Tjerk worden er oplossingen gevonden voor allerlei tegenslagen. Tjerk: “het mag ook wel eens gezegd worden dat de Gemeente Middelburg altijd heel goed voor ons is geweest. De ambtenaren denken graag met ons mee. Dat we hier nu zo’n mooie locatie hebben op de Helm, achter het Stadhuis, is een van de vruchten van het goede contact dat ik altijd met hen had, net als de telescoop die we hier vanavond zullen onthullen.”

Tjerk refereert aan het grote beeld van een telescoop dat afgelopen vrijdag werd onthuld, pal naast de ingang van de sterrenwacht. Het is als een kroon op zijn werk, want na al die jaren heeft hij nu officieel afscheid genomen van zijn functie als secretaris. Maar het lijkt een afscheid op papier te zijn. Betrokken blijft hij waarschijnlijk tot het moment dat het écht niet meer kan, dat merk je aan alles.

Als hij bijvoorbeeld begint over de uitvinding van de telescoop, dan spat de passie er vanaf, en verklapt hij dat hij samen met Rijk-Jan en de gemeente, ook onderzoekt of er ergens een mooi bronzen beeld van de Middelburgse uitvinder van de telescoop, Hans Lipperhey, kan komen. “De stad verdient dat. En de Sterrenwacht. En Hans Lipperhey zelf natuurlijk”.

Het is Tjerk Westerterp ten voeten uit. Zulke mannen nemen maar zelden écht afscheid, ze gaan het hooguit iets rustiger aan doen.

Gerelateerd:

https://wijzijndestad.com/tag/zij-zijn-de-stad/

Een rondleiding door de nieuwe Volkssterrenwacht aan de Helm

https://wijzijndestad.com/verhalen/een-telescoop-voor-weerwerk-zeeland/

https://wijzijndestad.com/verhalen/over-het-naderend-einde-van-aquariumvereniging-barbus-conchonius/

Volgende verhalen

Afbeelding #000 voor het verhaal De Achterkant van De Stad Middelburg, februari-mei 2019
De Achterkant van De Stad Middelburg, februari-mei 2019

20 nieuwe beelden in de serie ‘De Achterkant van De Stad’. De foto’s zijn allemaal van dit jaar, en de grote vraag is zoals altijd: waar zijn ze gemaakt? Welke […]

14 mei 2019
Afbeelding #000 voor het verhaal Het afscheid van Bloemenkiosk Vera op de Koningsbrug
Het afscheid van Bloemenkiosk Vera op de Koningsbrug

Wat rest, is ruimte. Het was uiteraard geen mooi object meer, maar we vonden het wel de moeite waard om vandaag afscheid te nemen van de voormalige bloemenkiosk op de […]

14 mei 2019
Afbeelding #000 voor het verhaal Studenten Scalda bezoeken ondernemers in Middelburgse binnenstad
Studenten Scalda bezoeken ondernemers in Middelburgse binnenstad

In januari schreven we over de toekomstige samenwerking tussen de Vereniging Ondernemers Middelburg (VOM) en Scalda. Vier maanden later zijn de eerste activiteiten in dat kader een feit. Zo was […]

15 mei 2019